Vera Georgs Guðna á Berangri átti eftir að hafa afgerandi áhrif á þróun hinstu verka hans. Öll bera þau með sér sterkt svipmót þess hrjóstruga eyðilands er einkennir náttúru landsvæðisins í kringum Berangur. Sem fyrr byggja þau á næmu skynbragði og upplifunum Georgs Guðna gagnvart umhverfi sínu. Jafnt frammi fyrir hraunkarlalegum og veðurbörðum harðbalanum sem stríðum náttúruöflunum allt um kring.

Eftir á að hyggja vaknar sú áleitna spurning hvort það hafi verið Georg Guðni sem valdi sér þessa landspildu sem sitt annað heimili eða hvort hugsanlega hafi það verið landspildan sem valdi innri heim listamannsins sem umbúnað tilveru sinnar. Það var á þessu kjörlendi sem Georg Guðni vann að verkum sínum síðustu ár ævi sinnar.

Í verkum sínum fangaði Georg Guðni þennan frumkraft með einkar fínlegum og grípandi hætti. Þegar horft er á þau er líkt og markalínur andstæðra afla tilverunnar máist út með einu pensilstriki. En undir lágstemmdu yfirbragði síðustu verka hans tók að bera á óþreyjufullum kenndum. Fram komu fyrirboðar óvæntra breytinga er gáruðu yfirborðið. Það var sem eitthvað lægi í loftinu og hæglát veðrabrigðin urðu nú smám saman ágengari.

Á Berangri var líkt og stöðugt drægi saman með listamanninum og landspildunni sem hafði útnefnt hann. Vinnudagarnir urðu sífellt lengri og vart mátti á milli sjá hvort kæmi á undan, landið eða myndin af því. Á lofti voru feiknstafir er boðuðu breytingar á lífi hans og list sem ekki varð séð fyrir endann á. En það var einmitt hér á berangrinum sem hin ógnvekjandi draumsýn Georgs Guðna um samruna sinn og náttúrunnar fullkomnaðist.

Georg Guðni umbreytti heiminum í mynd með því að færa honum líkama sinn. Honum var ekki eiginlegt að draga markalínu á milli sín og heimsins, heldur var líkami hans eitt með verunni, í stöðugu samtali við náttúruna jafnt sem málverkið. Í raun má segja að hann hafi verið vísindamaður skynfæranna og að verk hans varpi skýru ljósi á þann næma skilning er hann hafði á þeirri mikilvægu þekkingu er streymir í gegnum líkamann á hverju augnabliki.

Upplifunum sínum umbreytti hann í myndir líkt og fyrir töfra. Málverk hans opna augu okkur fyrir veröldinni handan ásýndar hlutanna. Frammi fyrir verkum hans svífum við um óravíddir málverksins, í fullkominni samsvörun við myndefnið í verkum hans. Verk hans afklæða okkur úti á berangrinum, þar sem við stöndum líkt og umkomulausar sálir, hjálparvana og undrandi, í sömu andrá og skilningur okkar á lífinu vaknar.

Verk Georgs Guðna grundvallast á algerri opnun skilningarvitanna, ásamt næmri vitund hans og skilningi á umhverfinu hverju sinni. Þannig laukst fjallið upp fyrir honum sem raunverulegur íverustaður mikilvægra upplifana, þar sem heildartilfinning skynjandi mannveru í náttúrunni líkt og holdgerðist í vitund hans. Með þessum hætti nálgaðist hann hina upprunalegu heild náttúrunnar –sem hann meðtók ætíð í hinu kosmíska samhengi sínu – þar sem sérhver hlutur, fyrirbæri og vera, er virkur þátttakandi í samtali og mótun alheimsins.

Sá magnþrungni kraftur er birtist okkur í verkum hans er afrakstur stefnumóts við sjálfa veruna. Í þeim renna saman heildaráhrif þeirra upplifana, minninga, sögu og væntinga er kynni hans af náttúrunni veittu honum aðgang að. Nálgun hans staðnæmist aldrei við yfirborð hlutanna, heldur kafar hann í sífellu á vit þeirra djúpstæðu kennda sem búa innra með okkar og skilgreina okkur sem mannverur.

Með verkum sínum færir hann okkur aftur þá veröld sem við töldum glataða. Í þeim birtist ekki eingöngu sú fagra ásýnd íslenskrar náttúru sem okkur er orðið tamt að sjá, heldur birtast okkur þar bæði ásar óminnis og sögulaus auðn, jafnt ókunnir dalir sem nafnlaus fjöll. Sem áhorfendur upplifum við okkur eiginlega alls staðar og hvergi, áttavillt í nýsköpuðu en jafnframt kunnuglegu landslagi. Hér birtist okkur náttúran með sama hætti og hún birtist í huga málarans, á svæði hugsunar þar sem ímyndun og veruleiki renna saman.

Georg Guðni þræddi uppgötvanir sínar vandlega inn í flókinn málaravef sinn. Innan hans erum við sem fangar ákveðins hugsunarkerfis, þar sem sjálf frumefnin í tilveru okkar kristallast. Dag eftir dag, lag fyrir lag, málverk eftir málverk, þar sem þolinmæði hinna síkviku pensilstroka teygir sig til ólíkra átta. Þannig lifnuðu myndir hans, af innsæi þeirrar elju sem aðeins kviknar af þeirri raunverulegu heildarupplifun sem felst í því að standa í miðju veraldarinnar.

Nú er Georg Guðni horfinn á vit sinna draumsýna. Honum tókst það ætlunarverk sitt að mála sjálfan sig í fjallið. Líkami hans er orðinn eitt með náttúrunni og himinninn yfir höfði hans hefur smokrað sér ofan í dalina. Sjóndeildarhringurinn tók hann allt of snemma, fyllti allar glufur, öll vit og sérhverja æð líkamans. Tíminn hljóp frá honum á leið sinni inn í nýjar víddir tilverunnar. Íslensk náttúra er ekki söm eftir þessi kynni. Ekki fremur en við sem höfum verið svo lánsöm að eignast hlutdeild í verkum hans. Brotthvarfið er sárara en orð fá lýst, en skilningur okkar á lífinu er nú orðinn allur annar.